Και τώρα, τι; / του Δ.Κατσορίδα

Δ. Κα­τσο­ρί­δας * 

Ποιες είναι οι βασικές αιτίες της ήττας του ΣΥΡΙΖΑ; Είναι άδικες οι από τα Αριστερά κριτικές που του ασκούνται; Ποιο είναι το μήνυμα που πήρε;

Η πικρή αλή­θεια

Ποιες είναι οι βα­σι­κές αι­τί­ες της ήττας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ; Είναι άδι­κες οι από τα Αρι­στε­ρά κρι­τι­κές που του ασκού­νται; Ποιο είναι το μή­νυ­μα που πήρε;

Οι ψη­φο­φό­ροι δεν τι­μω­ρούν κατ’ ανά­γκη όποιον κυ­βερ­νά­ει. Συ­νή­θως το κά­νουν όταν είναι μα­ταιω­μέ­νοι, θυ­μω­μέ­νοι και απο­γοη­τευ­μέ­νοι.

Ας μι­λή­σου­με χωρίς πε­ρι­στρο­φές. Από τη στιγ­μή που ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, με το 3ο Μνη­μό­νιο, υλο­ποί­η­σε το πρό­γραμ­μα των εκ δε­ξιών αντι­πά­λων του, προ­ε­τοί­μα­σε και τους όρους για τη νίκη της Δε­ξιάς. Ποιο ήταν αυτό το πρό­γραμ­μα; Ας το θυ­μί­σου­με, εν τάχει: τα υψηλά και μά­λι­στα με υπέρ­βα­ση πρω­το­γε­νή πλε­ο­νά­σμα­τα, για τα οποία επι­χαί­ρει η κυ­βέρ­νη­ση, που όμως στε­ρούν τους ανα­γκαί­ους πό­ρους από την υγεία, την εκ­παί­δευ­ση και τις δη­μό­σιες επεν­δύ­σεις. Επί­σης, οι ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις (σε λι­μά­νια, αε­ρο­δρό­μια, ΤΡΑΙ­ΝΟ­ΣΕ), οι πα­λι­νω­δί­ες στην ερ­γα­τι­κή νο­μο­θε­σία, οι στε­νές σχέ­σεις με το Ισ­ρα­ήλ και την Αί­γυ­πτο, οι κα­τα­στρο­φι­κές για το πε­ρι­βάλ­λον γε­ω­τρή­σεις και εξο­ρύ­ξεις, η κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα του πο­λί­τη που δεν άλ­λα­ξε, κλπ.

Οι αντι­φά­σεις στην πο­λι­τι­κή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ

Αυτό ση­μαί­νει ότι δεν έκανε τί­πο­τα; Κάθε άλλο. Πε­ριέ­θαλ­ψε όλους τους ανα­σφά­λι­στους στα δη­μό­σια νο­σο­κο­μεία, επα­νέ­φε­ρε απο­λυ­μέ­νους, έλυσε τα ζη­τή­μα­τα ταυ­τό­τη­τας φύλου, θέ­σπι­σε το σύμ­φω­νο συμ­βί­ω­σης, εν­σω­μά­τω­σε την απου­σία συ­ναί­νε­σης στον νο­μι­κό ορι­σμό του βια­σμού, απέ­δω­σε την ιθα­γέ­νεια στα παι­διά των με­τα­να­στών δεύ­τε­ρης γε­νιάς, πέ­ρα­σε νόμο ανα­δο­χής και υιο­θε­σί­ας με γρή­γο­ρες και δια­φα­νείς δια­δι­κα­σί­ες, τα­κτο­ποί­η­σε το Μα­κε­δο­νι­κό, και άλλα τέ­τοια θε­τι­κά μέτρα, που είναι βα­σι­κές δη­μο­κρα­τι­κές κα­τα­κτή­σεις. Όμως, πα­ράλ­λη­λα, έκανε και κραυ­γα­λέα πο­λι­τι­κά ατο­πή­μα­τα, π.χ. δεν εκ­δί­κα­σε κα­νέ­να από τα σκάν­δα­λα των προη­γού­με­νων κυ­βερ­νή­σε­ων, έκανε συμ­βι­βα­σμό κρά­τους και εκ­κλη­σί­ας που ονό­μα­σε χω­ρι­σμό, δεν κα­τήρ­γη­σε τον αντι-τρο­μο­κρα­τι­κό νόμο, συμ­με­τεί­χαν στο ευ­ρω­ψη­φο­δέλ­τιό του δια­ση­μό­τη­τες της τέ­χνης και της «υγιούς» επι­χει­ρη­μα­τι­κό­τη­τας σε βάρος άλλων αξιό­λο­γων υπο­ψη­φί­ων χωρίς να ρω­τη­θεί η κομ­μα­τι­κή βάση, υπήρ­ξε ανοχή σε μά­γκι­κες και αλα­ζο­νι­κές συ­μπε­ρι­φο­ρές, απα­ξί­ω­σε τη θε­σμι­κή ιδιό­τη­τα των συν­δι­κά­των με την άρ­νη­ση του Α. Τσί­πρα να βρε­θεί με τη ΓΣΕΕ ενώ βρι­σκό­ταν πάντα με τους ερ­γο­δο­τι­κούς φο­ρείς, κα­θιέ­ρω­σε τον πρώτο ενικό στο λόγο του που δεν συ­νά­δει με τις αρχές της Αρι­στε­ράς και τις συλ­λο­γι­κές δια­δι­κα­σί­ες, κ.ά.τ.

Επί­σης, πήρε και αρ­κε­τά θε­τι­κά μέτρα υπέρ των μι­σθω­τών, όπως είναι η επα­να­φο­ρά των κλα­δι­κών συλ­λο­γι­κών συμ­βά­σε­ων ερ­γα­σί­ας (σσε) και η επε­κτα­σι­μό­τη­τα, η κα­τάρ­γη­ση του υπο­κα­τώ­τα­του μι­σθού, η μικρή αύ­ξη­ση του κα­τώ­τα­του, οι πα­ρεμ­βά­σεις του Σώ­μα­τος Επι­θε­ω­ρη­τών Ερ­γα­σί­ας, η μεί­ω­ση της αδή­λω­της ερ­γα­σί­ας, ο νόμος για τις υπερ­γο­λα­βί­ες, η θε­σμο­θέ­τη­ση της δω­ρε­άν πρό­σβα­σης των ανέρ­γων στα δη­μό­σια ΜΜΜ, κ.λπ. Εντού­τοις, αυτά αντι­φά­σκουν με κά­ποια άλλα αρ­νη­τι­κά, όπως η μη επα­να­φο­ρά της Εθνι­κής Γε­νι­κής Συλ­λο­γι­κής Σύμ­βα­σης Ερ­γα­σί­ας (ΕΓΣΣΕ), ο κα­τώ­τα­τος μι­σθός ρυθ­μί­ζε­ται με βάση το νόμο Βρού­τση, απε­λευ­θέ­ρω­σε την κυ­ρια­κά­τι­κη ερ­γα­σία, διευ­κό­λυ­νε πε­ραι­τέ­ρω τις ομα­δι­κές απο­λύ­σεις εξαι­τί­ας της κα­τάρ­γη­σης του βέτο του Υπουρ­γού Ερ­γα­σί­ας, νο­μι­μο­ποί­η­σε έμ­με­σα την αντα­περ­γία από με­ριάς του ερ­γο­δό­τη μέσω της μη κα­τα­βο­λής μι­σθού σε αυ­τούς που δεν απερ­γούν, ενώ συ­γκε­κρι­με­νο­ποί­η­σε επί το αρ­νη­τι­κό­τε­ρο την επέ­κτα­ση των κλα­δι­κών σσε, οι οποί­ες για να έχουν ισχύ κα­λού­νται οι ερ­γο­δό­τες να δώ­σουν το Μη­τρώο Μελών τους.

Επί­σης, έγι­ναν και άκομ­ψες λε­κτι­κές πο­λι­τι­κές πα­ρεμ­βά­σεις, που θυ­μώ­νουν τον κόσμο, ο οποί­ος βιώ­νει άλλη πραγ­μα­τι­κό­τη­τα. Για  πα­ρά­δειγ­μα, παρ’ ότι είναι θε­τι­κό το μέτρο της επα­να­φο­ράς της λε­γό­με­νης «13ης σύ­ντα­ξης», επί της ου­σί­ας δεν είναι πραγ­μα­τι­κή 13η σύ­ντα­ξη και αυτό πολ­λοί συ­ντα­ξιού­χοι το εξέ­λα­βαν ως κο­ροϊ­δία. Επί­σης, δια­τυ­μπα­νί­ζει ότι μεί­ω­σε την ανερ­γία κατά 8%, όταν όλοι ξέ­ρου­με ότι αυτό δεν είναι πραγ­μα­τι­κό και ιδιαί­τε­ρα για αυ­τούς, οι οποί­οι βιώ­νουν το απο­ρυθ­μι­σμέ­νο ερ­γα­σια­κό πε­ρι­βάλ­λον. Διότι, την ίδια στιγ­μή, η πλειο­νό­τη­τα των προ­σλή­ψε­ων είναι με­ρι­κής απα­σχό­λη­σης και εκ πε­ρι­τρο­πής ερ­γα­σία, που μαζί με την προ­σω­ρι­νή ερ­γα­σία και τους απο­θαρ­ρη­μέ­νους άνερ­γους, το πο­σο­στό ανερ­γί­ας εμ­φα­νί­ζε­ται υψη­λό­τε­ρο κατά 6 πο­σο­στιαί­ες μο­νά­δες από το 19% που δίνει η κυ­βέρ­νη­ση, σύμ­φω­να με το ΙΝΕ-ΓΣΕΕ.

Τα προ­βλή­μα­τα της κα­θη­με­ρι­νής ζωής

Ο κό­σμος δεν ψη­φί­ζει με βάση την τα­ξι­κή του θέση, αλλά με βάση τις προσ­δο­κί­ες του. Αν πι­στεύ­ει ότι η Αρι­στε­ρά μπο­ρεί να δώσει λύση στα προ­βλή­μα­τά του και στις προσ­δο­κί­ες του, στρέ­φε­ται προς τα εκεί. Αν πι­στεύ­ει ότι με τη Δεξιά θα έχει κα­λύ­τε­ρη τύχη πη­γαί­νει εκεί. Αυτό είναι ο οπορ­του­νι­σμός του ψη­φο­φό­ρου. Όλα αυτά, βέ­βαια, φιλ­τρά­ρο­νται και μέσα από το αξια­κό σύ­στη­μα, του κα­θε­νός/-μιας, το οποίο είναι ιδιαι­τέ­ρως συ­ντη­ρη­τι­κό αν δούμε ποιες είναι οι αξίες της κοι­νής γνώ­μης (οι­κο­γέ­νεια, ένο­πλες δυ­νά­μεις, εκ­κλη­σία, ασφά­λεια, απο­θέ­ω­ση του ιδιω­τι­κού ένα­ντι του δη­μό­σιου κλπ.), πράγ­μα που κα­θο­ρί­ζε­ται κυ­ρί­ως από την κυ­ρί­αρ­χη ιδε­ο­λο­γία. Και εκεί ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν έκανε τί­πο­τα για να τα αλ­λά­ξει.

Ο κό­σμος της ερ­γα­σί­ας θέλει ξε­κά­θα­ρα πράγ­μα­τα για την κα­θη­με­ρι­νό­τη­τά του. Να του πεις αν και πότε θα επα­νέλ­θει η Εθνι­κή ΓΣΣΕ, πότε ο μι­σθός του θα φτά­σει τα 750 ευρώ και γιατί αυτό δεν γί­νε­ται άμεσα, πως θα μειω­θεί η ανερ­γία και θα δη­μιουρ­γη­θούν στα­θε­ρές θέ­σεις απα­σχό­λη­σης, πότε θα γί­νουν προ­σλή­ψεις στην υγεία και την εκ­παί­δευ­ση, πότε θα κα­ταρ­γη­θεί ο ΕΝΦΙΑ, του­λά­χι­στον για τα χα­μη­λά ει­σο­δή­μα­τα, πότε και πως θα βελ­τιω­θεί η κα­θη­με­ρι­νό­τη­τά του, αρχής γε­νο­μέ­νης από τα ΜΜΜ, την πε­ρί­θαλ­ψη, την εκ­παί­δευ­ση, το πε­ρι­βάλ­λον, τη μεί­ω­ση της γρα­φειο­κρα­τί­ας στις δη­μό­σιες υπη­ρε­σί­ες κ.ά.τ. Η ψυ­χι­κή κα­τά­στα­ση των αν­θρώ­πων, έλεγε ο Ράιχ, δια­μορ­φώ­νε­ται από τη ζωή του, τις συν­θή­κες ύπαρ­ξής του, ανα­πτύσ­σε­ται πάνω στη βάση τους, τις ανα­πα­ρά­γει και τις αντα­να­κλά. Με βάση αυτό, ίσως είναι ανα­γκαίο να δούμε ότι η συ­νεί­δη­ση των αν­θρώ­πων δια­μορ­φώ­νε­ται από πολύ συ­γκε­κρι­μέ­να στοι­χεία, τα οποία αφο­ρούν αυτό που ονο­μά­ζου­με προ­βλή­μα­τα της κα­θη­με­ρι­νής ζωής και ποιό­τη­τα ζωής.

Ρήξη ή εν­σω­μά­τω­ση;

Όμως, Αρι­στε­ρή Πο­λι­τι­κή ση­μαί­νει κάτι πα­ρα­πά­νω και όχι μόνο κοι­νω­νι­κή ευαι­σθη­σία. Ση­μαί­νει ότι τα βάζω με τους ισχυ­ρούς, δί­νο­ντας σήμα στην κοι­νω­νία ότι η Αρι­στε­ρά είναι έτοι­μη για τομές και ρή­ξεις, δεν καλ­λιερ­γώ τη λο­γι­κή της ΤΙΝΑ, περ­νάω τις τρά­πε­ζες κάτω από δη­μό­σιο έλεγ­χο ή έστω δη­μιουρ­γώ δη­μό­σια τρά­πε­ζα, η οποία θα ανα­λά­βει ανα­πτυ­ξια­κό ρόλο, βελ­τιώ­νω την ερ­γα­τι­κή νο­μο­θε­σία, θε­σπί­ζω μέτρα ερ­γα­τι­κού ελέγ­χου στις επι­χει­ρή­σεις, προ­ω­θώ μορ­φές αυ­το­δια­χεί­ρι­σης, αλ­λά­ζο­ντας τον πτω­χευ­τι­κό κώ­δι­κα, κι­νη­το­ποιώ τον κόσμο μέσα από θε­σμούς λαϊ­κής συμ­με­το­χής και δη­μο­ψη­φι­σμά­των, δεί­χνω σε­μνό­τη­τα στη δια­χεί­ρι­ση της εξου­σί­ας, δεν δια­βου­λεύ­ο­μαι βια­στι­κά ιδιαί­τε­ρα σε επί­μα­χα θέ­μα­τα, θε­σπί­ζω μέτρα πε­ριο­ρι­σμέ­νων θη­τειών στα όρ­γα­να και στο κοι­νο­βού­λιο για να μην δη­μιουρ­γού­νται πε­λα­τεια­κά δί­κτυα και γρα­φειο­κρα­τία, εκ­δη­μο­κρα­τί­ζω τη δη­μό­σια ζωή.

Τι έκανε ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ σχε­τι­κά με αυτά; Ποιο είναι το ορα­μα­τι­κό στοι­χείο που προ­βάλ­λει για να εμπνεύ­σει; Ποιος είναι ο οδη­γός για δράση για να υπάρ­ξει μα­ζι­κό κί­νη­μα; Αντί­θε­τα, «Όσο μι­κραί­νουν οι στό­χοι τόσο μι­κραί­νει και ο κό­σμος που μπο­ρεί να εμπνέ­ε­ται και ακο­λου­θεί», όπως εύ­στο­χα επι­ση­μαί­νει ο Δ. Πλου­μπί­δης. Η φα­ντα­σια­κή δια­δι­κα­σία, δη­λα­δή σε τι προ­σκα­λείς τους αν­θρώ­πους να συ­ντα­χθούν, είναι βα­σι­κό ζή­τη­μα. Η Δεξιά προ­σκα­λεί σε μια λα­τρεία του πα­ρελ­θό­ντος, το οποίο επα­να­φέ­ρει ως μελ­λο­ντι­κή ου­το­πία. Η πρό­σκλη­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και γε­νι­κά της Αρι­στε­ράς ποια είναι;

Αρι­στε­ρή πο­λι­τι­κή ή μόνο αντι­δε­ξιά ψήφος;

Είναι αλή­θεια ότι ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ητ­τή­θη­κε στις εκλο­γές. Παρ’ όλα αυτά, δεν έπαθε ότι το ΠΑΣΟΚ, το οποίο όταν άσκη­σε νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες μνη­μο­νια­κές πο­λι­τι­κές, κα­τα­πο­ντί­στη­κε. Υπό αυτή την έν­νοια, το 24% που έλαβε ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είναι ένα σχε­τι­κά καλό πο­σο­στό, και μά­λι­στα πολύ ψη­λό­τε­ρο σε σύ­γκρι­ση με δυ­νά­μεις της Αρι­στε­ράς άλλων χωρών, οι οποί­ες με­τέ­χουν στην ευ­ρω­βου­λή με χα­μη­λά πο­σο­στά. Επί­σης, αν σε αυτό το πο­σο­στό του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ αθροι­στούν και αυτά των υπο­λοί­πων σχη­μα­τι­σμών της Αρι­στε­ράς, τότε η Αρι­στε­ρά στην Ελ­λά­δα ξε­κι­νά από μια βάση πε­ρί­που 34%, την οποία δεν την λες και λίγη.

Αυτό το σχε­τι­κά καλό πο­σο­στό, ως βάση εκ­κί­νη­σης, και η επέ­λα­ση της Δε­ξιάς θα έπρε­πε να είχαν ση­μά­νει συ­να­γερ­μό και όξυν­ση της αντι­πα­ρά­θε­σης, με σκοπό την κι­νη­το­ποί­η­ση του απο­γοη­τευ­μέ­νου κό­σμου της Αρι­στε­ράς για να δώσει τη μάχη με όποιο τρόπο κρί­νει, επει­δή οι συ­νέ­πειες της ήττας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ από την αστι­κή αντί­δρα­ση θα πέ­σουν στα δικά μας κε­φά­λια.

Στις εκλο­γές της 7ης Ιούλη το ψη­φο­δέλ­τιο του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ θα χρη­σι­μο­ποι­η­θεί από χι­λιά­δες κό­σμου, ως μορφή αντί­στα­σης, στην επε­λαύ­νου­σα Δεξιά.

Το ερώ­τη­μα είναι το εξής: Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ θέλει να είναι ένα κόμμα μόνο της αντι-δε­ξιάς δια­μαρ­τυ­ρί­ας, πράγ­μα που έχει κοντά πο­δά­ρια, αφού τον με­τα­τρέ­πει σε σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κό κόμμα, ή να επα­νέλ­θει στην αρι­στε­ρή του κοίτη; Αυτή η απά­ντη­ση έπρε­πε να έχει δοθεί εχθές.

Όπως και να ’χει, ο βα­σι­κός αντί­πα­λος, αυτή τη στιγ­μή, είναι η Δεξιά και άρα προς τα εκεί κα­τευ­θύ­νε­ται όλη η δύ­να­μη πυρός. Η τρο­πο­ποί­η­ση της μορ­φής πάλης κατά της Δε­ξιάς, δεν ση­μαί­νει ότι θα πά­ψου­με να ασκού­με, όσοι/-ες εί­μα­στε στην πέραν του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ Αρι­στε­ρά, κρι­τι­κή σε αυτόν.

(*) Ο Δ. Κα­τσο­ρί­δας είναι ερευ­νη­τής ερ­γα­σια­κών σχέ­σε­ων και συγ­γρα­φέ­ας. Το εν λόγω άρθρο είναι ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την εφη­με­ρί­δα Η Αυγή της Κυ­ρια­κής, 30-6-2019, στα «Εν­θέ­μα­τα».